Hoe dyscalculie aanpakken?

Door Lucas Hermans

Dyscalculie is een leerstoornis waarbij mensen moeite hebben met wiskundige concepten. Dys betekent ‘het gaat niet vanzelf’, calculie staat voor rekenen. Het rekenen blijft hardnekkig mislopen.

Het is een stuk minder bekend dan dyslexie, maar kan, net zoals dyslexie, hardnekkige problemen op school geven. Heb jij of je kind dyscalculie? Laat je ondersteunen en kies voor gerichte hulp en hulpmiddelen. In deze blog leggen we uit wat dyscalculie is, hoe je het kunt herkennen en vooral: wat je kunt doen om beter om te gaan met dyscalculie.

Het is een stuk minder bekend dan dyslexie, maar kan net zoals dyslexie hardnekkige problemen op school geven. Heb jij of je kind dyscalculie? Laat je ondersteunen en kies voor gerichte hulp en hulpmiddelen. In deze blog leggen we uit wat dyscalculie is, hoe je het kunt herkennen en vooral: wat je kunt doen om beter om te gaan met dyscalculie.

Wat is dyscalculie?

Dyscalculie is een leerstoornis die invloed heeft op het vermogen om wiskundige vaardigheden aan te leren en te gebruiken. Het is meer dan gewoon ‘slecht zijn in rekenen’. Mensen met dyscalculie hebben moeite met basale rekenvaardigheden zoals optellen, aftrekken, vermenigvuldigen en delen, maar ook met het begrijpen van tijd, geld en cijfers.

Typische onderverdeling:

- Getalbegrip loopt mis: getallen hebben geen waarde, wiskundige concepten als maal, plus, min gaan door elkaar.

- Geheugen is onbetrouwbaar: tafels vergeten, getallen fout lezen, formules vergeten, ...

- Visuo-spatiaal: moeite met tabellen aflezen, gegevens aflezen op een grafiek, ...

- Redeneren: moeilijk verbanden zien, 6+3 en 3+6 zien als twee losse oefeningen, ...

Hoe herken je dyscalculie?

Het label dyscalculie vraagt gespecialiseerde testing. Wel zijn er signalen om op te letten:

• Problemen met tellen of het begrijpen van hoeveelheden.
• Moeite met het onthouden van rekenregels of wiskundige begrippen.
• Verwarring met getallen of rekenmethodes die voor anderen vanzelfsprekend lijken.
• Het vermijden van activiteiten die met cijfers of wiskunde te maken hebben.
• Oefenen lijkt niet te helpen en vergeten treedt snel op.

Herken je jezelf of je kind hierin? Plan een kennismakingsgesprek en laat ons samen kijken welke ondersteuning nodig is.

Hoe dyscalculie aanpakken?

Dyscalculie hoeft geen obstakel te zijn om te leren en te slagen. Er zijn meerdere manieren om met dyscalculie om te gaan en stappen te zetten naar verbetering. Hieronder bespreken we enkele effectieve (leer)strategieën.

1. Individuele ondersteuning

Persoonlijke begeleiding kan enorm helpen om dyscalculie aan te pakken. Een gespecialiseerde therapeut/logopedist of remedial-teacher kan aangepaste methodes gebruiken die werken voor jou of je kind. Ze focussen op het stap voor stap opbouwen van rekenvaardigheden in een veilig en ondersteunend leerklimaat. Belangrijk is om steeds lange termijn te plannen en hulpmiddelen te leren gebruiken die ervoor zorgen dat het schoolparcours normaal kan doorlopen worden.

Met Bijleren kan je rekenen op expertise die rekenvaardigheden op een begrijpelijke en praktische manier aanreikt. We maken gebruik van hulpmiddelen en methodes die aansluiten bij de unieke manier van leren van iemand met dyscalculie.

2. Gebruik hulpmiddelen

Er zijn verschillende hulpmiddelen beschikbaar die het leren vergemakkelijken voor mensen met dyscalculie. Denk aan:

• Rekenmachines: Hiermee kunnen complexe berekeningen sneller worden uitgevoerd zonder de frustratie van het fout berekenen. Daarnaast is het jezelf kunnen controleren noodzakelijk voor schools succes.
• Tijd en geld: Leren voor het leven, door levensechte situaties en materialen te gebruiken ondersteun je op een plek die zelfvertrouwen doet toenemen.
• Visuele hulpmiddelen: Getalkaarten, tafelvierkant, ... gestructureerd de leerstof aanbieden op een geheugenbesparende manier.

3. Oefenen met digitale tools

Er zijn handige apps en online tools, speciaal ontworpen voor mensen met dyscalculie. Ze helpen rekenvaardigheden op een leuke en interactieve manier te oefenen. Denk aan apps zoals CleverKids of Geogebra, specifiek voor kinderen en jongeren met rekenproblemen.

4. Wees geduldig en geef positieve feedback

Het is belangrijk om geduld te hebben. Iemand met dyscalculie heeft meer tijd nodig om wiskundige concepten te begrijpen. Geef haalbare oefeningen en werk vooral op lange termijn. Positieve feedback en het vieren van kleine overwinningen versterken het zelfvertrouwen.

5. Gebruik leervideo's

Bijles is handig, maar niet eindeloos. Door leervideo's te gebruiken en hierin vaardigheid op te bouwen, leren leerlingen op lange termijn zelfstandig antwoorden te vinden.

6. Pas de leeromgeving aan

Een aangepaste leeromgeving kan een groot verschil maken. Dit betekent bijvoorbeeld extra tijd krijgen voor wiskundetoetsen, gebruik maken van rekenmachines, niet alles correct hoeven overschrijven of lessen in een rustig tempo volgen. Scholen kunnen speciale regelingen treffen om kinderen met dyscalculie te ondersteunen.

Bijleren helpt scholen met expertise en begeleiding om een geschikte leeromgeving te creëren voor leerlingen met dyscalculie.

FAQs over dyscalculie ondersteunen

Wat zijn de eerste tekenen van dyscalculie?

De eerste tekenen van dyscalculie kunnen al op jonge leeftijd zichtbaar zijn. Een kind kan bijvoorbeeld moeite hebben met tellen, begrijpt hoeveelheden niet goed, heeft problemen met simpele rekensommen of keert getallen om, zowel in woorden als visueel. Als deze problemen aanhouden, kan een onderzoek naar dyscalculie helpen om duidelijkheid te krijgen. Kenmerkend voor dyscalculie is dat het rekenen specifiek achterblijft ten opzichte van de rest van de ontwikkeling.

Kan dyscalculie worden behandeld?

Dyscalculie kan niet worden ‘genezen’, maar kan wel goed worden aangepakt. Met de juiste ondersteuning en strategieën, zoals individuele begeleiding en het gebruik van rekenhulpmiddelen, kan iemand met dyscalculie succesvol leren rekenen en omgaan met cijfers. Vaak herkennen ouders ook veel van hun eigen leertraject in hun kind. Dyscalculie is namelijk genetisch.

Wat kan een school doen om leerlingen met dyscalculie te helpen?

Scholen kunnen verschillende maatregelen treffen, zoals extra tijd geven voor toetsen, het gebruik van rekenmachines toestaan en het aanbieden van aangepaste lessen. Bijleren werkt samen met scholen om een passende leeromgeving te creëren voor leerlingen met dyscalculie. Redelijke aanpassingen rond rekenen moeten ervoor zorgen dat leerlingen op hun denkniveau kunnen handelen en niet steeds geconfronteerd worden met hun dyscalculie.

Zijn er hulpmiddelen voor volwassenen met dyscalculie?

Ja, er zijn verschillende hulpmiddelen beschikbaar voor volwassenen met dyscalculie. Denk aan rekenmachines, apps om je rekenvaardigheden te verbeteren en visuele hulpmiddelen. Daarnaast kan individuele begeleiding van een professional zoals Bijleren ook voor volwassenen nuttig zijn. Als volwassene zijn er enorm veel tools te voorhanden, je moet ze vooral durven gebruiken en hulp leren inzetten.

Heb jij of je kind moeite met rekenen? Bijleren biedt gespecialiseerde begeleiding voor mensen met dyscalculie. Samen zorgen we ervoor dat rekenen een stuk minder stressvol wordt. Wil je meer weten? Neem gerust contact met ons op!